Vaganski vrh to najwyższy szczyt pasma górskiego Welebit będącego częścią Gór Dynarskich. Szczyt zlokalizowany jest w Chorwacji, a będąc dokładniejszym – w malowniczej Dalmacji. To także jedna z większych atrakcji Parku Narodowego Paklenica. Istnieje wiele wariantów dojścia na szczyt. Dziś będzie o jednym z nich. Zapraszamy!
Vaganski vrh – lokalizacja
Góry Dynarskie wylegują się nad Morzem Adriatyckim i obejmują swym zasięgiem kilka bałkańskich państw. Jednym z nich jest Chorwacja. Z kolei jednym z pasm górskich wchodzących w skład Gór Dynarskich jest Welebit.
Welebit wciśnięty jest pomiędzy dwa popularne miasta – Zadar oraz Rijekę. No, może nie idealnie. Po prostu staramy się Wam to jakoś zobrazować. Najwyższym szczytem Welebitu jest Vaganski Vrh (1757 m n.p.m.).
Velika Paklenica – Planinarski dom Paklenica
Pierwszy etap wędrówki należy do bardzo przyjemnych. Po minięciu kas parku narodowego powoli wgryzamy się w kanion Velika Paklenica. Przez kilka kilometrów poruszamy się jego dnem, po obydwóch stronach mając strome, sięgające nieba skalne ściany.
Po prawej stronie mijamy Anica kuk (712 m n.p.m.). To bardzo popularne miejsce wśród osób uprawiających wspinaczkę skałkową. Cel licznych wypraw z całej Europy!
Po drodze mijamy jeszcze kilka mniej lub bardziej interesujących miejsc, m.in. podziemny schron wydrążony w skale na przełomie lat 40- i 50-tych XX wieku, czy dom Lugarnica.
Zwieńczeniem pierwszego odcinka trasy jest osiągnięcie niewielkiej górskiej chaty z bufetem. To Planinarski dom Paklanica, przy którym kończy się większość wycieczek dnem kanionu. Jeżeli nie czujecie się na siłach, aby całą opisaną tu trasę zrobić za jednym zamachem, to dogodne miejsce na nocleg.
Szerszy opis kanionu znajdziecie w odrębnym wpisie, który znajduje się tutaj.
Zobacz też: Kanion Velika Paklenica w chorwackim paśmie górskim Welebit. Opis, trasa, informacje praktyczne
Trasa na Vaganski vrch – różne warianty wejścia na szczyt
Spod chaty Planinarski dom Paklenica w kierunku szczytu Vaganski Vrh można ruszyć na kilka sposobów. Trzy podstawowe, patrząc na mapę od lewa, to:
- Okrężny trekking przez Krajni brig, pomiędzy szczytami Tadina glavica (1494) i Zub od Buljme (1541) i dalej grzbietem
- Środkowy wariant – stromą ścieżką Bukova staza i dalej grzbietem
- Drugi środkowy wariant – też stromo – ścieżką Lipa staza
Zobacz też: Zoljin kuk w górach Welebit – widoki na kanion Velika Paklenica i chorwacką część Gór Dynarskich
Planinarski dom Paklenica – Bukova staza – Via Adriatica
Ruszając spod górskiej chaty, należy zwrócić szczególną uwagę na przebieg trasy. Jest tu bowiem sporo ścieżek i krzyżówek szlaków na małym obszarze i łatwo się zagapić. Idąc szlakiem 821, w końcu docieramy do tego „właściwego” skrzyżowania. Trasa 821 odbija w lewo, my natomiast skręcamy w prawo na szlak 706 – to Lipova staza.
Dosłownie chwilę później na kolejnym rozwidleniu ścieżek skręcamy w lewo na szlak 703. W ten sposób wchodzimy na trasę Bukova staza. Ta na początku prowadzi przez zarośla. Po pokonaniu pierwszych 400 metrów pionu docieramy do trudniejszego technicznie odcinka.
Trasa wchodzi w skały, jest stromo, a wspinaczki nie ułatwiają głębokie na 1-2 metry skalne szczeliny. Za naszymi plecami otwiera się dobry widok na kanion Velika Paklenica. Mozolnie przesuwamy się do przodu i niemal na czworaka (red. lub bez „niemal”) przekraczamy granicę 1000 metrów.
Za tym bardziej technicznym odcinkiem trasa na moment wkracza do lasu, a kawałek dalej na rozległą polanę. Kolejne metry to „podpychanie” się górską doliną wciśniętą głęboko poniżej ograniczających ją szczytów – Crljeni Kuk (1661 m n.p.m.) oraz Rapavac (1617 m n.p.m.). Po drodze mijamy jeszcze małe oczko wodne – Babino jezero.
Via Adriatica – Vaganski vrh
Po krótkim odcinku, ale dość intensywnym podejściu, wkraczamy na główny grzbiet pasma górskiego Welebit. Znajdujemy się na wysokości około 1650 m n.p.m. Przebiega tędy Via Adriatica – pierwszy długodystansowy szlak w Chorwacji.
Skręcamy w prawo i do celu naszej wędrówki pozostaje jeszcze około 1,5 km. Po pokonaniu tego dystansu i ostatnich 100 metrów przewyższenia meldujemy się na najwyższym szczycie pasma górskiego Welebit. Vaganski vrh zdobyty!
Vaganski vrh – Ivine Vodice
Po zdobyciu szczytu wracamy na szlak. W dalszym ciągu wędrujemy z trasą Via Adriatica, obierając kurs na południowy wschód. Przez kilka kolejnych kilometrów mijamy wiele szczytów, które to niczym kopce kreta wyrastają raz po prawej, raz po lewej stronie.
W końcu docieramy do krzyżówki szlaków przy Čičina dolina. Via Adriatica biegnie dalej prosto w kierunku popularnego szczytu Sveto Brdo. My skręcamy w prawo na trasę 902, wraz z którą na licznych zakosach dość szybko gubimy 300 metrów pionu.
W ten sposób docieramy do chaty turystycznej Ivine Vodice. To miejsce, gdzie w razie załamania pogody można przeczekać niekorzystne warunki atmosferyczne. Zazwyczaj jest tu też zapas wody.
Ivine Vodice – Planinarski dom Paklenica – Starigrad
Spod chaty schodzimy jeszcze chwilę stromo w dół. Od teraz wędrujemy szlakiem 822. Po pewnym czasie docieramy do potoku Velika Paklenica, wzdłuż którego idziemy do odwiedzonego kilka godzin wcześnie Planinarskiego domu.
Stąd pozostaje jeszcze około 7,5 kilometrów wędrówki do kas Parku Narodowego Paklenica. W większości idziemy po płaskim lub delikatnie w dół.
Trasa na Vaganski Vrch z Miejscowości Starigrad i z powrotem to podczas jednodniowego trekkingu dość wymagająca wyrypa. Szlak jest mocno zróżnicowany i zawiera odcinek przez ogromny kanion, skalną „wspinaczkę” oraz wędrówkę granią. To bardzo ekscytująca trasa, miejscami dzika, ale i dająca masę satysfakcji!
Zobacz też: Vidakov kuk w górach Welebit w Chorwacji. Trasa na szczyt z miejscowości Starigrad
Trasa na Vaganski Vrh – informacje praktyczne
- Trasa od budynku kasy Parku Narodowego Paklenica na Vaganski vrh to około 14 kilometrów wycenianych przez mapy.com na 8 godzin wędrówki. Dodając do tego drogę powrotną osiągamy dystans około 33 km i przeszło 15 godzin marszu wg wspomnianego serwisu
- Sprawne pokonanie odcinka dnem kanionu oraz zejścia przy Ivine Vodice pozwoli skrócić czas wędrówki o 2-4 godziny. Trasę można też nieco skrócić (około 2-3 km) dojeżdżając do ostatniego parkingu przed wejściem do kanionu Velika Paklenica
- Po drodze jest kilka miejsc, w których można uzupełnić wodę. Dwa pierwsze znajdują się jeszcze w Kanionie Velika Paklenica, kolejne to schron Ivine Vodice, gdzie zazwyczaj znajdują się baniaki z wodą. Mijane na podejściu Babino jezero to tak naprawdę „zagotowane” oczko wodne, które raczej nie nadaje się do kąpieli
- Góry Welebit to obszar, na którym występuje żmija zygzakowata oraz żmija nosoroga, która uważana jest za najbardziej jadowitego węża Europy. O ile tych pierwszych widzieliśmy kilka na trasie, tak z tymi drugimi w Welebicie nie mieliśmy styczności
- Opisywana trasa w całości przebiega przez obszar Parku Narodowego Paklenica, do którego należy zakupić bilet wstępu. Jednodniowe lub wielodniowe wejściówki nabędziemy online lub w kasie parku. Jeżeli jednak na trasę ruszamy wcześnie rano, warto rozważyć wcześniejszy zakup biletu
- Planiniarski Dom Paklenica to miejsce obsługiwane przez chatarów. W obiekcie można kupić napoje, przekąski oraz proste ciepłe potrawy.
Inne ciekawe miejsca i trasy na Bałkanach, które mogą Ci się spodobać
Theth w Górach Północnoalbańskich. Fenomenalna wioska i wrota do Gór Przeklętych. Opis i informacje praktyczne
Stari Bar w Czarnogórze. Zabytkowe dawne miasto i brama do Gór Rumija
Blue Eye (Błękitne Oko) w Albanii. Mały cud natury w Górach Północnoalbańskich
Kotor – perła Czarnogóry i Bałkanów, czyli między górami Lovćen a Zatoką Kotorską
Tutaj znajdziesz więcej ciekawych miejsc i tras w Welebicie
Co możesz jeszcze zrobić?
Turysta. Długodystansowiec. Eksplorator. Przez ostatnią dekadę przeszedł w górach ponad 20 000 km. Twórca projektu Górskie Wyrypy. Od 2013 roku promuje imprezy długodystansowe dla piechurów. Ma na koncie kilkadziesiąt startów w takich wydarzeniach. Sudety to jego mała ojczyzna. Je też lubi promować.