Szlak Orlich Gniazd to długodystansowy, ponad 160-kilometrowy szlak łączący Kraków z Częstochową. Trasa odwiedza wiele ciekawych miejsc na Jurze Krakowsko – Częstochowskiej. Wśród nich znajdują się nie tylko tytułowe Orle Gniazda, czyli zamki, ale i -a może przede wszystkim?- niesamowite twory przyrody w postaci skał, wąwozów, czy jaskiń.
Niniejszy tekst to pierwsza część (czytaj: wstęp) mini serii na temat Szlaku Orlich Gniazd. W przyszłości pojawią się kolejne teksty, m.in. przebieg szlaku i nasze odczucia związane z tą długodystansową włóczęgą, a także opis miejsc, które zrobiły na nas największe wrażenie.
Szlak Orlich Gniazd – w skrócie
Dystans: 166,2 km
Suma podejść: 2900 m
Początek: Kraków
Koniec: Częstochowa
Województwa: małopolskie, śląskie
Kolor oznaczeń: czerwony
Charakter: wyżynny
Szlak Orlich Gniazd – wstęp
Szlak Orlich Gniazd to świetna propozycja dla osób, które dopiero zaczynają przygodę z pokonywaniem dłuższych dystansów. Jeżeli w przyszłości chcielibyście pokonać GSB, czy GSS, jednak nie macie przekonania co do formy, sprzętu, czy taktyki, SOG będzie dobrym sprawdzianem przed „grubszą” misją.
Szlak Orlich Gniazd – mapa
Szlak Orlich Gniazd – początek i koniec
Wędrówkę można rozpocząć w Krakowie lub w Częstochowie. Historyczny początek szlaku znajduje się jednak w Krakowie w dzielnicy Krowodrza. Można tu dojechać z centrum tramwajem lub autobusem. Pierwsza czerwona kropka znajduje się obok przystanku przy pętli tramwajowej.
| Miejsce | Kilometr trasy | Miejsce | Kilometr trasy | |
|---|---|---|---|---|
| Kraków – Krowodrza | 00,0 | Kocikowa | 83,0 | |
| Tonie | 03,8 | Zamek Ogrodzieniec | 89,0 | |
| Giebułtów | 07,6 | Żerkowice | 96,7 | |
| Brama Krakowska | 15,9 | Piaseczno | 100,4 | |
| Zamek w Ojcowie | 18,0 | Zamek Bąkowiec | 103,4 | |
| Młyn Katarzyńskich | 20,4 | Podlesice | 106,9 | |
| Zamek Pieskowa Skała | 25,8 | Zdów | 112,5 | |
| Sułoszowa – kościół | 32,0 | Zamek w Bobolicach | 116,9 | |
| Góra Graniczna | 36,0 | Zamek w Mirowie | 117,4 | |
| Zamek w Rabsztynie | 49,9 | Niegowa – kościół | 121,4 | |
| Bogucin Mały | 53,0 | Ostrężnik | 128,3 | |
| Stołowa Góra | 56,8 | Złoty Potok | 134,1 | |
| Golczowice | 59,7 | Zrębice | 143,2 | |
| Zamek w Bydlinie | 66,3 | Sokole Góry | 147,0 | |
| Zamek Pilcza w Smoleniu | 75,1 | Zamek w Olsztynie | 149,5 | |
| Pilica | 79,3 | Kusięta | 155,3 | |
| Częstochowa – Stary Rynek | 166,2 |
UWAGA! Stan na 2021 rok – mogło się tyci zmienić 🙂
Jeżeli chodzi o nawigację na trasie – cały szlak oznaczony jest w terenie. Oznaczenia są kompletne, a w wielu miejscach natrafimy na specjalne tablice przedstawiające przebieg SOG, odległości między charakterystycznymi punktami oraz znajdujące się w danej okolicy atrakcje. Do nawigacji nie potrzebny jest więc ślad GPX, czy nawet klasyczna mapa – choć wiadomo, tę zawsze warto mieć ze sobą.
Szlak Orlich Gniazd – rys historyczny
Jeżeli zdecydowaliście się na wędrówkę SOG, warto wiedzieć to i owo na temat trasy. Obiecujemy, że będzie króciutko! Przede wszystkim należy zaznaczyć, że pracę nad szlakiem rozpoczęły się już w latach 20-tych XX wieku.
To były pierwsze próby wytyczenia trasy z Krakowa w kierunku Płaskowyżu Ojcowskiego. Ostatecznie szlak został wyznaczony w 1950 roku i miał długość 163,9 km. Następnie na przestrzeni lat marszruta była wielokrotnie modyfikowana w celu podniesienia jej atrakcyjności.
Szlak Orlich Gniazd – atrakcje i bilety wstępu
Ciekawych miejsc położonych bezpośrednio na trasie lub sąsiadujących z nią, jest naprawdę sporo. Co najmniej drugie tyle atrakcji znajduje się w nieco większej odległości od szlaku (od kilkuset metrów do kilku kilometrów).
- Zamek w Ojcowie
Bilety: 18 zł normalny/ 9 zł ulgowy | Więcej info: ojcowskiparknarodowy.pl - Zamek Pieskowa Skała
Bilety: 24 zł normalny/ 18 zł ulgowy/ 68 zł rodzinny | Więcej info: pieskowaskala.eu - Zamek w Rabsztynie
Bilety: 15-18 zł normalny/ 10-12 zł ulgowy | Więcej info: zamekrabsztyn.pl - Zamek Pilcza
Bilety: 9 zł normalny/ 7 zł ulgowy - Zamek Ogrodzieniec
Bilety: 21 zł normalny/ 15 zł ulgowy | Więcej info: zamek-ogrodzieniec.pl - Gród Góra Birów
Bilety: 7 zł normalny/ 5 zł ulgowy | Więcej info: www.zamek-ogrodzieniec.pl/kategorie/grod-na-gorze-birow - Zamek w Bobolicach
Bilety: Błonia: 10 zł normalny/ 8 zł ulgowy Zamek: 15 zł normalny/ 13 zł ulgowy | Więcej info: zamekbobolice.pl - Zamek w Mirowie
Bilety: niedostępny, w remoncie - Zamek w Olsztynie
Bilety: Zamek 10 zł normalny/ 6 zł ulgowy Wieża: 4 zł normalny/ 2 zł ulgowy | Więcej info: zamekolsztyn.pl
Szlak Orlich Gniazd – rodzaj podłoża, teren
Rodzaj podłoża na całej trasie jest mocno zróżnicowany. Nie liczyłem tego szczegółowo, ale chyba zbytnio nie przestrzelę twierdząc, że rozkład ten wynosi: 45% dróg leśnych – 30% dróg polnych – 25% asfaltu . Niestety, na trasie SOG jest sporo odcinków asfaltowych. Czasami są to lokalne drogi, innym razem dość ruchliwe szosy.
Szlak Orlich Gniazd – wiaty turystyczne, toalety publiczne
| Miejsce | Dystans od Krakowa | Miejsce | Dystans od Krakowa |
|---|---|---|---|
| Ojców - wiata turystyczna | ~16,5 km | Biśnik - wiata turystyczna | ~69,3 km |
| Ojców - toalety | ~17 km | Podlesie - wiata turystyczna | ~70,3 km |
| Zamek Pieskowa Skała - toalety | ~25,5 km | Zamek Pilcza, kasa - wiata turystyczna | ~71,3 km |
| Rabsztyn - wiata turystyczna | ~47,5 km | Zamek Pilcza, kasa - toalety publiczne | ~71,3 km |
| Bydlin, boisko - wiata turystyczna | ~62 km | Zamek Ogrodzieniec - toalety publiczne | ~84,3 km |
| Bydlin, szkoła - wiata turystyczna | ~62,5 km | Zamek Bąkowiec - wiata turystyczna | ~98,3 km |
| Bydlin, zamek - wiata turystyczna | ~63 km | Mirów - wiata turystyczna | ~111,1 km |
| Góry Bydlińskie - wiata turystyczna | ~67,5 km | Złoty Potok - wiatki przy łowisku | ~126,5 km |
Po drodze mijamy kilkanaście wiat turystycznych, które będą dogodnym miejscem na odpoczynek, czy posiłek, a także na przeczekanie niekorzystnych warunków atmosferycznych. Wiaty to także dogodne miejsca na nocleg dla osób wędrujących ze śpiworem. Niektórzy decydują się na biwakowanie przy grotach i jaskiniach, a tych po drodze nie brakuje!
Szlak Orlich Gniazd – sklepy
Kraków – Krowodrza (kilka małych sklepików, m.in. pieczywo), Giebułtów (niewielki sklep przy skrzyżowaniu), Ojców (jeden mały sklep w centrum), Sułoszowa (kilka sklepów spożywczych, piekarnia, apteka, bankomat), Rabsztyn (sklep spożywczy), Jaroszowiec (mini marekt i kilka mniejszych sklepów), Pilica (sklep spożywcze, piekarnia), Podzamcze (mały sklep spożywczy, otwarty do godz. 20:00!), Mirów (mały sklep spożywczy pod turystów), Niegowa (niewielki spożywczak), Zrębice (sklep spożywczy), Złoty Potok (sklep spożywczy w centrum), Olsztyn (kilka sklepików spożywczych).
Szlak Orlich Gniazd – lokale gastronomiczne
Ojców (restauracje, bary, smażalnie, kawiarnie), Sułoszowa (dwie restauracje), Rabsztyn (restauracja, kawiarnia), Pilica (bar, restauracja, pizzeria, kebab),
Podzamcze (kilka restauracji), Morsko (kawiarnia), Bobolice (restauracja), Ostrężnik (restauracja), Złoty Potok (smażalnie ryb, restauracje, pizzeria), Olsztyn (restauracje, pizzeria).
Szlak Orlich Gniazd – pozostałe informacje praktyczne
- Przebieg SOG na przestrzeni lat był wielokrotnie modyfikowany. Jeżeli nawigujesz z mapą w wersji klasycznej, upewnij się, że została ona wydana w ostatnim czasie
- Równolegle do SOG wytyczony został rowerowy Szlak Orlich Gniazd. Te dwie trasy fragmentami przebiegają wspólnie, jednak jest wiele miejsc, w których RSOG nadrabia dystansu
- Na trasie znajdziesz wiele miejsc do nocowania „na dziko” bez namiotu. Czasami trzeba będzie zejść ze szlaku kilkadziesiąt metrów do jakiejś groty, innym razem bezpośrednio na trasie natrafisz na wiatę turystyczną
- Rozkład wiat na trasie jest mocno chaotyczny. Czasami na odcinku 10-ciu kilometrów znajdują się 2-3 takie obiekty, innym razem ani jeden
Już teraz zapraszam na kolejne wpisy na temat Szlaku Orlich Gniazd, w których opiszę naszym zdaniem największe atrakcje na trasie, a także zastanowię się nad atrakcyjnością szlaku i podsumuję to i owo. Gorąco zachęcam do komentowania niniejszego tekstu. Jestem przekonany, że w trakcie pokonywania SOG przeoczyłem jakieś istotne miejsca lub po prostu zapomniałem o nich wspomnieć 🙂
Turysta. Długodystansowiec. Eksplorator. Co roku przemierza ponad 2000 km po górach, głównie Sudetach, które uważa za swoją małą ojczyznę. Twórca projektu Górskie Wyrypy, współorganizator górskich maratonów, górski przewodnik. Od 2013 roku promuje i wspiera imprezy długodystansowe dla piechurów. Ma na koncie ponad 30 startów w takich wydarzeniach.
Wokoł zamku w Bydlinie są okopy pochodzące z I a nie z II wojny światowej.
Czołem! Zgadza się, dzięki za czujność 🙂
dziękuję! wybieram się i na pewno skorzystam z tych wszystkich porad!
Bardzo się cieszę! 🙂 Zatem – udanej wędrówki 🙂 Z górskim pozdrowieniem!