Pałac w Wojanowie-Bobrowie chętnie porównywany jest do budowli rodem z bajek Disneya. Mimo że ogrodzony i zamknięty dla osób z zewnątrz, od lat przyciąga wzrok ciekawskich. Od lat rozpala też wyobraźnię – jak mógłby wyglądać, gdyby nie trafił w niewłaściwe ręce. Zapraszamy do lektury!
Lokalizacja
Pałac w Wojanowie-Bobrowie zlokalizowany jest w Powiecie Karkonoskim na Dolnym Śląsku. Z Jeleniej Góry samochodem dojedziemy tu w około 20 minut. Posiadłość wraz z zabudową gospodarczą znajduje się raptem kilka kilometrów od odrestaurowanych pałaców w Łomnicy i Wojanowie.
Budowla posadowiona jest bezpośrednio nad korytem rzeki Bóbr. Jesteśmy na pograniczu Rudaw Janowickich i Kotliny Jeleniogórskiej w Sudetach Zachodnich.
Pałac w Wojanowie-Bobrowie jako atrakcja turystyczna
Renesansowy zabytek jest chętnie odwiedzany przez wędrujących pobliskimi szlakami turystów, choć równie często jest celem podróży samym w sobie. Pałac można podziwiać jedynie przez metalowe kraty tutejszej bramy.
Miejsce od lat budzi sporo emocji. Wielu widzi go oczyma wyobraźni, jako najwspanialszy obiekt całej Doliny Pałaców i Ogrodów i jedną z piękniejszych rezydencji na Dolnym Śląsku. Nie bez powodu porównywany jest do zamków Disneya.
Zobacz też: Schronisko PTTK „Szwajcarka” w Rudawach Janowickich. Tyrolski „rodzynek” rodem ze… Szwajcarii!
Budowla przyciąga wzrok elewacją z czerwonej cegły i cieszy oko nieregularną bryłą, upstrzoną szczytami, wieżyczkami i wykuszami. Całość wzbogacają kamienne detale, które są przysłowiową wisienką na torcie.
Na uwagę zasługują również zabudowania gospodarcze z XIX i XX wieku. Ich zewnętrzne mury wzbogacają krenelaże i otwory strzelnicze. Będąc u ich podnóża, można odnieść wrażenie, że stoi się przed ogromną średniowieczną twierdzą.
Krótki rys historyczny
Przypuszcza się, że w miejscu dzisiejszego pałacu już w średniowieczu istniała jakaś budowla obronna, wymieniana w niektórych źródłach jako „Boberstein”. Strażnica -czy to w formie zameczku, czy wieży obronnej- strzec miała przeprawy przez rzekę Bóbr.
Na przestrzeni stuleci budowla wraz ze wsią przechodziła z rąk do rąk – kupców, szlacheckich familii i jezuitów z zakonu w Jeleniej Górze.
Istniał tu renesansowy dwór, który w XIX wieku przebudowano na neorenesansową posiadłość. Budowla w takiej formie przetrwała do dziś, jednak jej stan pozostawia wiele do życzenia.
Zobacz też: Skalne ryty w Rudawach Janowickich: rozpaczliwy apel „Boże ukarz Anglię!”
Jak to możliwe, że jedną ze wspanialszych rezydencji w okolicy doprowadzono do takiego stanu?
Nowy rozdział
W 1934 roku zabytkową budowlę zaadaptowano na szkołę sportową Oddziałów Szturmowych Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników. Po II wojnie światowej pałac w Bobrowie zajęła Armia Czerwona.
Po opuszczeniu tego miejsca przez Rosjan, na terenie pałacu zorganizowano ośrodek dla uchodźców politycznych z Grecji. Później funkcjonowały tu, m.in. ośrodek kolonijny, dom poprawczy, czy PGR. Już w latach 60. pałac popadał w ruinę, natomiast w użytku pozostawała otaczająca go zabudowa gospodarcza.
Zobacz też: Krzyżna Góra – szczyt i punkt widokowy w Rudawach Janowickich. Trasy, opis, informacje praktyczne
W 1994 roku gmina Mysłakowice sprzedała pałac, a nowym właścicielem zostało Polsko-Niemieckie Stowarzyszenie Promocji Odbudowy i Utrzymania Historycznych Wartości Zabytków, Kultury i Tradycji Śląska.
Tak długa, jak nazwa stowarzyszenia jest też lista grzechów, jakich dopuściło się ono wobec zabytkowej rezydencji. Ten główny to brak jakichkolwiek prac remontowych w ciągu kilkudziesięciu lat i doprowadzenie pałacu do ruiny.
Kilkukrotnie interweniować próbował dolnośląski konserwator zabytków, który w asyście policjantów bezskutecznie starał się dostać na teren pałacu.
Zobacz też: Ruiny zamku Bolczów. Topowa atrakcja w Rudawach Janowickich!
Przełom nastąpił w 2024 roku. To właśnie wówczas zauważono, że z posesji zniknęło rusztowanie, które przez kilkanaście lat „oblegało” wieżę. Jak donosiły lokalne media, ostatni właściciel pałacu zmarł, a przed Sądem Rejonowym w Jeleniej Górze trwało postępowanie spadkowe.
Niedługo później Pałac w Bobrowie został wystawiony na sprzedaż. Cena wywoławcza za zabytek wyniosła 13 milionów złotych.
Pałac w Wojanowie-Bobrowie – informacje praktyczne
- Pałac nie stanowi oficjalnej atrakcji turystycznej. Teren jest ogrodzony, a wstęp do budowli niemożliwy
- Przy pałacu przebiega zielony szlak turystyczny łączący Wojanów i schronisko PTTK „Szwajcarka”. Spod pałacu do schroniska dotrzemy pieszo w 1-1,5 godziny
- W pobliżu pałacu -jednak na przeciwległym brzegu rzeki Bóbr- znajduje się niewielki darmowy parking (na przeciwko świetlicy w Wojanowie). Z kolei u podnóża murów tutejszej zabudowy gospodarczej jest niewielki plac zabaw
- Także przy świetlicy w Wojanowie znajduje się przystanek autobusowy komunikacji miejskiej w Jeleniej Górze
- Pałac w Wojanowie-Bobrowie znajduje się na obszarze Rudawskiego Parku Krajobrazowego.
Zobacz też: Opuszczony „pałac” w Mokrzeszowie. Tajemnica nazistowskiego „Źródła życia”
Co możesz jeszcze zrobić?
Turysta. Długodystansowiec. Eksplorator. Przez ostatnią dekadę przeszedł w górach ponad 20 000 km. Twórca projektu Górskie Wyrypy. Od 2013 roku promuje imprezy długodystansowe dla piechurów. Ma na koncie kilkadziesiąt startów w takich wydarzeniach. Sudety to jego mała ojczyzna. Je też lubi promować.