Nieme znaki w Karkonoszach, to koncepcja oznaczania szlaków turystycznych w tym najwyższym sudeckim paśmie górskim. Unikalny w tej części Europy system powstał nie tylko z chęci „ulepszenia” tego, co było ale i z pobudek… politycznych. A co najlepsze – funkcjonuje już od blisko 100 lat!
Zobacz też: Szlaki zamknięte w Karkonoszach. Jakie są powody? Jak sprawdzić które i kiedy?

Nieme znaki w czeskich Karkonoszach (czes. muttichovky), to oryginalny i niezwykle praktyczny zimowy system znakowania szlaków turystycznych. Składa się on z ponad 30 symboli, z których każdy przypisany jest do innego obiektu lub miejscowości. Najprostszymi znakami będą te, które określają karkonoskie schroniska
i część miejscowości. Do tych miejsc przypisano po prostu inicjał, czyli pierwszą literę wziętą z oryginalnej nazwy, np. „V” – Vosecka bouda lub „R” – Rokytnice nad Jizerą.

Nieme znaki w Karkonoszach wprowadzono w 1923 roku z inicjatywy czeskiego Związku Narciarzy. Ich twórcą był czeski artysta i miłośnik narciarstwa Muttich, od którego nazwiska pochodzi czeska nazwa systemu – „muttichovky”. Warto wspomnieć, że mimo powojennego kryzysu gospodarczego w Niemczech,
w pierwszej połowie lat 20. XX wieku organizacje turystyczne osiągnęły rekordowe ilości członków. W młodej jeszcze Czechosłowacji ruch turystyczny po wojnie wznowiono szybko, jednocześnie podnosząc dostępność pasm górskich. Głównym powodem dla którego powstały piktogramy, była chęć bezpiecznego udostępniania Karkonoszy w okresie zimowym. Wykonane z metalu znaki nawet pokryte szadzią i śniegiem spełniały swoją funkcję, wskazując odpowiedni kierunek.

Innym powodem wprowadzenia do użytku piktogramów, była napięta sytuacja polityczna na pograniczu. Panujące stosunki społeczne i polityczne doprowadziły m.in. do sporu pomiędzy organizacjami czeskimi
oraz niemieckimi. Dotyczył on języka, w jakim miało zostać wykonane oznaczenie turystyczne. Organizacje niemieckie przez długi czas blokowały wprowadzenie dwujęzycznych nazw na swoich drogowskazach. Wprowadzenie umownych znaków
w znacznym stopniu złagodziło ten konflikt.

Nieme znaki w Karkonoszach powstały w 1923 roku, a następnie zestaw symboli został zmodyfikowany w 1935 roku. W okresie międzywojennym część piktogramów wskazywała drogę do obecnie polskich (wówczas śląskich) miejsc, jak np. Jakuszyce lub schronisko na Hali Szrenickiej. Obecnie jedyną atrakcją znajdującą się w polskich Karkonoszach i do której prowadzą nieme znaki są Śnieżne Kotły.

Mimo faktu, że czasy się zmieniły, nieme znaki w Karkonoszach niezmiennie podnoszą poziom bezpieczeństwa odwiedzających pasmo w porze zimowej. Planując kilkudniową zimową włóczęgę po ich obszarze, warto przyswoić choćby kilka podstawowych symboli. W trakcie zamieci mogą okazać się ostatnią deską ratunku. Znaki montowane są na tyczkach każdej jesieni.

Bibliografia:
1) Zarys dziejów turystyki i przewodnictwa w Sudetach, Red. A.Mateusiak
2) Szlaki turystyczne a przestrzeń turystyczna, Red. P.Kuleczka
[…] Zobacz też: Nieme znaki w Karkonoszach […]